Katalanak aurrera egiteko, gaztelania atzerarazi behar da». Albert Pla i Nualart Avui-ko edizio buruari irakurri berri diogu ARGIAn, beste perla honekin batera: «Biolentzia politikotik baino ezin daitezke defendatu hizkuntzak». Badakit zeinen gogaituta dauden katalan asko beraiek hizkuntza normalizatuta daukatela entzuteaz, zergatik eta, Europako beste edozein hizkuntza gutxitu baino tinkoago dihardutelako. Eta, hala ere, gaztelaniaren presiopean, eta sarri normalizatuta dagoen ustean, atzerantz zenbait esparrutan, hirietako erabileran eta abar. Ustezko baldintza ezin hobeetan ere, elebitasunak handienaren alde egiten du, azken batean.
Eta ondorioa argia da, Pla i Nualarten arabera: «Ofizialki elebakarrak izatea (...) nik ez diot hori egin behar denik, nik esaten dut hori egin behar dela katalana salbatu nahi bada. Ezin dena da jendea engainatu». Onartzen du gatazka dakarrela horrek, baina argi dauka hori ezean katalanarenak egin duela: «Ez litzateke mundua akabatuko. Baina gezurrik ez, mesedez. Ezin gara elkarri xaboi ematen ibili, ze ondo gauden».
Zure hizkuntza nagusitzeak zure hizkuntza garatzen uzten ez dizunaren kontura behar du. Hizkuntzak galtzen dira hiztunek hura ordezkatzen dutelako. Horretarako aldarrikatzen du elebakartasuna katalanak, baina gero ezin bat etorri: Estatu propioarena utopiko samarra baita. Estatu propioa ofizialtasun elebakarra bezain utopikoa da, baina hura da ezinbestekoa hizkuntza normalduko bada. Estatua ez da aski, baina estaturik gabe, jai.
Bestelako ikuspegia dugu sarri Euskal Herrian. Ezker abertzaleak berak ere, Euskal Herriko hirugarren hizkuntza ikastearen garrantzia nabarmendu ei du berriki: nazio gisa indartzeko, euskararen oinarrizko lekuaz gain, hegoaldean frantsesa eta iparrean espainola ere ikasi beharra. Eta ni ezezkoan; euskaraz ezin badut, Baionako erdaldunarekin ingelesez egin nahi dudala. Are Bilbokoarekin ere.
No comments:
Post a Comment