2010-03-07

Hitzaren mugak

Lagun batek baino gehiagok proposatu dit Facebook-eko «Frankismoaren apologia delitu izan dadila» taldearekin bat egitea. Ez dut egin. Baina mugagabea behar ote du adierazpen askatasunak? galdetzen didate. Teorian, bai, nire ustez. Ñabardurak gero egin litezke, baina, kontuan izan, askatasunari mugak jartzen hasita, denek izango dutela tentazioa «bere» muga handitzeko. Ulertzekoa da nik hemen inorekiko gezur eta salaketa faltsuak jartzeak izan beharko lukeela muga bakar horietakoa. Edo beste norbaiten datuak (helbidea, telefonoa...) ematea eta haren aurkako delituak egitera dei egitea. Kitto.

Irainak ere ez luke delitu behar. Idaztearen -oro har edozein adierazpideren- helburuetako bat da entzulearengana iristea, eta zerbait sorraraztea. Eta batzuetan oso mingarriak dira adierazpenak, ezin uka. Hirurogei urtez fusilatuen senide eta lagunek horrelakoak entzun beharra ezin mingarriagoa da. Bortxatuak bortxatzailearen matxokeriak entzutea nazkagarria da. Baina eremu moralean dihardugu. Bortxatzea, fusilatzea izan da krimena. Besteak, kriminal horien izaera adierazten dute soilik.

Turkian ez dago armeniar genozidioa hitz horiekin aipatzerik. Eta horren aurka borrokatu eta bizia eman zuen -barka, bizia kendu egin zioten, guk ere ken dezagun epika hori- Hrant Dink armeniar kazetaria Frantziaren aurka mintzatu zen, armeniar genozidioaren ukazioa zigorgarri izatea bozkatu zuten egunean.

Izan ere, zelan baloratu irainak inorengan sortzen duen mina? Horri helduta, aspaldi hasi ziren apologia delituaren eremua zabaltzen, eta hasitakoan mugak gura bezain lausoak bihurtzen dira. Preso politiko esatea zigorgarri egin gura dute. Hurrengoa Argala omentzea ei da. Dabiltzala. Meliton Manzanas eta Carrero Blanco biktima eta Argala terrorista diren estatuan gaude. Baina berriz ere estatu horren izaera baino ez du uzten agerian. Debekatuta dago, baina maite zaituztegu.

No comments: