Laguna goizetan seietan iratzarri dute, eta badakigu
goizeko seietan ez dela ezer onik izaten. Hiru gorpu Parisen, Poliziak
etengabe zelatatzen duen Kurdistango Informazio Bulegoan. Mugimendu
kurduaren etxe ezagunenean hil dituzte Sakine Cansiz, Leyla Soylemez eta
Fidan Dogan. Sarritan gertatzen da kurduekin, berbetan hasi eta etxeko
kontu ilunenak gogora ekartzea.
«Turkiako Gladio izan da, noski, estatu sakona». Zehatz adierazterik ez den eta hala ere oso ondo uler daitekeen hori da estatu sakona; militarrek, elite ekonomikoek, Fetullah Gulen erakunde erlijiosoak (Turkiako Opus Dei), honek eta hark osatzen dute. «Estatu sakona izan da, baina estatu sakonak lagun asko ditu Frantzian». Urrun dira Danielle Mitterranden babes ekimenak. Aurreko gobernuak Turkiarekin bat egin zuen «terrorismoaren» aurka. Manuel Valls agertu da hilketaren lekuan. Urrian Adem Uzun atxilotu zuen haren Poliziak. KNK Kurdistango Kongresu Nazionaleko buruzagietako bat da Uzun, eta, are larriago, 2009tik 2011ra Oslon Turkiako Gobernuak eta Kurdistango mugimenduak eramandako negoziazioetan izan zen. Kurduentzako elkartasun mezua zekarren atzo Vallsek. Ez luke oso urrun jo beharko hiltzaileak aurkitzeko.
Sakine Cansiz da Kurdistango mugimendu nazionala desberdin egiten duena Ekialde Hurbileko beste edozein erakundetatik. Siria, Libia, Palestina, Egipto... ez dugu ikusi emakumerik armatan. Kurdistango Langileen Alderdiaren sorrerako bileran izan zen 1978an. Preso zen 1980ko iraileko estatu kolpean, eta Diyarbakirgo espetxeko izugarrikeriak jasan zituen. Kurduen Rosa Luxembourg deitu dio Gulten Kisanak BDP alderdiko lehendakariak. «Espetxean Kenan Evren jeneral kolpistari aurpegian tu egiteko ausardia batu zuen». Hamabi urteko espetxealdiaren ondoren, Cansiz ez zen etxera itzuli. Mendira jo zuen, Turkiako armadak lau mila etxe txikitu eta milioika iheslari eragiten zituen urteetan. Gerora milaka neskak egin dute bide hori, Turkiaren zapalkuntzari ihesi, bai, baina baita irauli beharreko tradizio feudalari ere. «Iraultza emakumezkoa da», zioen espetxetik Abdullah Ocallanek 2010ean: «Sozialismo errealarekin eta askapenerako borroka nazionalarekin alderatuta, emakumeen liberazioa klaseen edo nazioen liberazioa baino garrantzitsuagoa dela deritzot».
Ez da erraza Mendebaldean, eta gutxiago Ekialde Hurbilean, erakunde militar batean. Lehenengo gerrillariek kontatzen dute zelan jarri eta kentzen zuten mahaia, eta gizonezko burkideei platerak erretiratu, ohituraz. Sakine Cansiz eta gisakoen ekina etxe barrukoa ere bazen; ez da erraza gizonezkoen gerrillari taldeak emakumezko buruzagia dutela onartzea. Eta hori ere erdietsi zuten.
Dersimdarra zen Cansiz, saminaren paradisukoa. 1937-38an genozidioa jasan zuten, eta 75 urte beranduago militarrez josita daude mendiak, eta meskitak hutsik. Zapi gutxi buruan dersimdar emakumeek. Cansizen feminismotik edan du mugimendu kurduak. Gerraren gorian, behin eta berriz bonbardatutako Licetik Mersin hirira ihesi joandako jazidi familian jaio zen Leyla Soylemez, eta Alemaniako etorkin komunitateetan hazi. Islamaren aurreko sinesmen zaharra da jazidismoa, gaur kurdu gehienak, ofizialki, musulmanak izan arren. Gazterik sartu zen mugimendu kurduan. Fidan Dogan Marasen jaio zen, turkiar faxistek 1978an ehun kurdu baino gehiago hil zituzten barrutian, eta Frantzian hazi. Nerabe zela gazte eta emakume taldeetan hasia, Kurdistango Kongresu Nazionaleko ordezkari zen Parisen.
BERRIAn argitaratua«Turkiako Gladio izan da, noski, estatu sakona». Zehatz adierazterik ez den eta hala ere oso ondo uler daitekeen hori da estatu sakona; militarrek, elite ekonomikoek, Fetullah Gulen erakunde erlijiosoak (Turkiako Opus Dei), honek eta hark osatzen dute. «Estatu sakona izan da, baina estatu sakonak lagun asko ditu Frantzian». Urrun dira Danielle Mitterranden babes ekimenak. Aurreko gobernuak Turkiarekin bat egin zuen «terrorismoaren» aurka. Manuel Valls agertu da hilketaren lekuan. Urrian Adem Uzun atxilotu zuen haren Poliziak. KNK Kurdistango Kongresu Nazionaleko buruzagietako bat da Uzun, eta, are larriago, 2009tik 2011ra Oslon Turkiako Gobernuak eta Kurdistango mugimenduak eramandako negoziazioetan izan zen. Kurduentzako elkartasun mezua zekarren atzo Vallsek. Ez luke oso urrun jo beharko hiltzaileak aurkitzeko.
Sakine Cansiz da Kurdistango mugimendu nazionala desberdin egiten duena Ekialde Hurbileko beste edozein erakundetatik. Siria, Libia, Palestina, Egipto... ez dugu ikusi emakumerik armatan. Kurdistango Langileen Alderdiaren sorrerako bileran izan zen 1978an. Preso zen 1980ko iraileko estatu kolpean, eta Diyarbakirgo espetxeko izugarrikeriak jasan zituen. Kurduen Rosa Luxembourg deitu dio Gulten Kisanak BDP alderdiko lehendakariak. «Espetxean Kenan Evren jeneral kolpistari aurpegian tu egiteko ausardia batu zuen». Hamabi urteko espetxealdiaren ondoren, Cansiz ez zen etxera itzuli. Mendira jo zuen, Turkiako armadak lau mila etxe txikitu eta milioika iheslari eragiten zituen urteetan. Gerora milaka neskak egin dute bide hori, Turkiaren zapalkuntzari ihesi, bai, baina baita irauli beharreko tradizio feudalari ere. «Iraultza emakumezkoa da», zioen espetxetik Abdullah Ocallanek 2010ean: «Sozialismo errealarekin eta askapenerako borroka nazionalarekin alderatuta, emakumeen liberazioa klaseen edo nazioen liberazioa baino garrantzitsuagoa dela deritzot».
Ez da erraza Mendebaldean, eta gutxiago Ekialde Hurbilean, erakunde militar batean. Lehenengo gerrillariek kontatzen dute zelan jarri eta kentzen zuten mahaia, eta gizonezko burkideei platerak erretiratu, ohituraz. Sakine Cansiz eta gisakoen ekina etxe barrukoa ere bazen; ez da erraza gizonezkoen gerrillari taldeak emakumezko buruzagia dutela onartzea. Eta hori ere erdietsi zuten.
Dersimdarra zen Cansiz, saminaren paradisukoa. 1937-38an genozidioa jasan zuten, eta 75 urte beranduago militarrez josita daude mendiak, eta meskitak hutsik. Zapi gutxi buruan dersimdar emakumeek. Cansizen feminismotik edan du mugimendu kurduak. Gerraren gorian, behin eta berriz bonbardatutako Licetik Mersin hirira ihesi joandako jazidi familian jaio zen Leyla Soylemez, eta Alemaniako etorkin komunitateetan hazi. Islamaren aurreko sinesmen zaharra da jazidismoa, gaur kurdu gehienak, ofizialki, musulmanak izan arren. Gazterik sartu zen mugimendu kurduan. Fidan Dogan Marasen jaio zen, turkiar faxistek 1978an ehun kurdu baino gehiago hil zituzten barrutian, eta Frantzian hazi. Nerabe zela gazte eta emakume taldeetan hasia, Kurdistango Kongresu Nazionaleko ordezkari zen Parisen.
No comments:
Post a Comment