Espainia zaleek sarri egiten duten mehatxuetarik ohikoenetakoa da,
balizko Euskal Herri independentea Europako Batasunetik kanpo egongo
litzatekeela. Eskozian sakonago aztertu dute gaia: independente
bihurtuta, EBtik kanpo ote legoke automatikoki? Horrelakorik ez da inoiz
gertatu, ezin erantzun zehatzik eman beraz. Orain arteko kasuek
diotenez, Alemaniako Errepublika Demokratikoa desagertu eta
mendebaldekoak irentsi zuelarik, berehala EBko kide bihurtu ziren hango
lurraldeak eta herritarrak. Aurkakoa ere badugu: Danimarka EBn sartzean,
kanpoan geratzea hautatu zuten Feroe uharteek; Groenlandia sartu egin
zen orduan, eta gero irten. Ziprek, paradoxa dauka: 27 estatuek
aitortzen dute estatua uharte osoan hedatzen dela, nahiz eta praktikan
greziarrak bizi diren hegoaldean baino ez dagoen Zipreko errepublika.
Iparraldeko estatu turkiarra inork ez du onartzen, baina egon badago;
ondorioz, Europako Batasuneko lur eremu bat, kanpoko herrialde batek
—kide izateko hautagai batek— okupatzen du. Asko dira horrelako
paradoxak eta kontraesanak, eta bidea ibili ahala urratu izan da. Egungo
datuekin, ezin zehatz esan Eskozia independentea EBn egongo dela, ezta
egongo ez dela ere. Adituen artean ere ez datoz bat. Eta hirugarren
lerro bat ere badago: Eskoziak Erresuma Batua uzteak ez lukeela estatu
berri bat soilik sortuko, bi baizik, ordura arteko Erresuma Batua ere ez
bailitzateke lehengo estatu bera izango. Hau da, agian biak gera
litezke EBtik kanpo. Espainiaren kasuan are nabarmenagoa da: asteon
langabeziaren datuak jakin ditugu, Espainia hegoaldeko zortzi erkidego
dira Europan langabezia handiena daukatenak; Euskal Herriko datu
orokorrak, handia izanda ere, apaldu egiten du Espainiakoa. Euskal
Herria EBtik kanpo geratuko dela diotenei erraz erantzun dakieke
Espainia bera gera litekeela kanpoan. Hiru Trukuk kantatzen zuen: «Amak
umea agindu arren, aitak egin lei emon ez; biak kontentu izanez gero,
bitartekorik behar ez».
Heldu den ostiralean, hilaren 9an,
ospakizun handia nahi zuten Serbian. Europako Batasunak kide izateko
argi berdea emateko eguna izango zela uste zuten. Aurkakoa ere, aski
posible zen. Azken batean, sarri gertatzen da, aurrekoekin egindako
akatsak ez errepikatzeagatik, hurrengoei kalte egitea. Egun handira
itxaron baino lehen hoztu die gogoa Europako nagusiak. Angela Merkelek
ostiralean ez zuen zalantzarako tarterik utzi: «hautagai estatusa
lortzeko baldintzarik ez dute betetzen oraindik». Eta ez betetzea nondik
zetorren ere ez zuen ezkutatu: Serbiaren EBrako bidea Kosovorekiko
harremanak normaltzetik soilik joango da (bihartik aurrera ikusiko dugu
bide horren amaieran EBrik edo eurorik bizi ote den oraindik). Azken
orduan mugari buruzko akordioa egin dute Pristinak eta Belgradok,
ostiralera bidean Frau Merkelen ukoa gainditzeko balioko duelakoan.
Udatik
nabarmen gaiztotu da egoera serbiarrak nagusi diren Kosovo iparraldean.
Ez dute onartu nahi «berezko» Serbiara joateko mugak ezartzerik. Marka
da mugarik gabeko Europa eraikitzen ari ei den honetan, Serbiari ezetz
esatea, zergatik eta, muga berri bat nahi ez duelako. Kosovoren zatiketa
ere tabua dute estatu independenteko agintariek. Kosovoko % 92 izanik
albaniarrek bereizteko eskubidea bazuten, zergatik ukatu hori bera
iparreko eremu txikia osatzen duten hiru udalerrietan, erabateko
gehiengo izanik serbiarrak, eta Pristinako agintea onartzen ez dutela.
Horrek eskualdeko lurrikara ekar lezake, baiki: Presevo harana Serbian
dago, baina Kosovorekin bat egin nahi duten albaniarrak ditu biztanle.
Baina herritarren borondatea hain argi dagoenean, zergatik behartu beste
estatu bateko zati izatera?
BERRIAn argitaratua
No comments:
Post a Comment