2007-03-03

Zinema euskaraz

Zinema-aretoetan ez ei da euskaldunon hizkuntz-eskubidea bermatzen. Ez, noski. Negozio pribatu ia guztietan gertatzen da hori. Bilbo erdialdean geroz eta gehiago dira ingelesez dakitela lotsagabe adierazten duten oharrak. Eta? Zinema aretoetatik askoz urrunago doan gaia da. Begiratu dituzue DVDak? Hiruzpalau soinu pista dituzte, jatorrizko hizkuntza, espainierazkoa eta beste hizkuntza handi pare bat, eta azpitituluekin beste pista asko gero; sarritan katalana ere bai, baita islandiera ere batzuetan, euskara baino hizkuntza txikiagoa ere.

Bikoizketarekin ez dago zereginik, behin eta berriz esango dugu. Urtero dozena bat film bikoiztea -bikoitza, hirukoitza balitz ere- diglosian sakontzea da, beti espainierarekiko morrontzan. Sentitzen dut bikoizketagatik, baina animaziorako bakarrik utziko nuke. Eta EIZIEtik proposamena berritu, bikoizketaren alde baino gehiago, literaturan egin den legez zinema unibertsalaren bilduma egiteko. Berdin telesail, dokumental eta enparauekin, munduko hizkuntza txiki guztiek legez. Konplexuak konplexu, ez dut uste norvegiarrak edo portugesak baino irakurle eskasagoak garenik.

Egun gutxian itzultzen dira film bateko azpitituluak, etxean bertan erraz asko egiten den ariketa da. Egin kontu hiruzpalau itzultzailek urtebetean zenbat film itzul ditzaketen. Hori da euskaldunontzat zinema normaliazazioan sartzeko bidea, inork sinesten ez duen adabakirik gabe. Hori, eta euskarazko sorkuntza benetan bultzatzea, entzun ere gure hizkuntzan entzun gura baditugu filmak.

No comments: