Galegoak eta besteak

Lankide kazetari bati, Prestige-ren eta Nunca Mais-en garaian Galiziako kostaldean lanean zebilela, erdi lotsatuta esan zioten: «Hau Euskal Herrian gertatu balitz, surtan zeuden kale guztiak, baina hemen...». Kontua da hemen, han alegia, protesta etengabean zeudela, manifestazioak egunero, poliziaren kargak sarri-sarri eta Galizia umil eta umiliatua behingoan iratzarri zelako uste osoa. Gero, udal hauteskundeak eta etsipena eta gura dituzuenak. Baina behingoan iratzarritakoan ere, euskaldunaren topikoari eutsi. 70eko eta 80ko hamarkadetako mirespen eta lilurarik gabe, elkartasuna esparru gutxi batzuetara zokoratuta ere, badago oraindik Euskal Herriko farora begiratzen duenik, haize freskoa hartzeko nazio txiki honetan ideia behar duenik. Katalan zein galiziar independentistak, noski, baina baita asturiar borrokalariak, andaluziar ezkertiarrak eta enparauak ere. Alemanian «Europako ezker iraultzaile burgesena daukazue» esaten ziguten, baina dena emateko gaitasunak, antolakuntzarako grinak udaro-udaro etorrarazten ditu dozenaka lagun.

Galizia eta Kataluniaren artean Espainiaren menpeko hirugarren nazioa gara. Sozialismo katalanista agintean da batean, indar aurrerakoi gallegistak garaitu dituen gobernu erreakzionarioa bestean. Erdian gu, birkonkista planean mendebaldean, konkista osteko arpilatze lotsagabea ekialdean. Eta erdiko nazioaren erdian, jendea, ilusioz, gogotsu, eta zain. Duela astebeteko agiriak gauza berri asko zituelakoan, baina hainbeste kolperen ostean, ilusioarekiko ere mesfidati honezkero. Bide bakarra dagoela aldarrikatu ohi da manifestazioetan. Eta bakarra bada bidea, ez dira bi, bi bideak batera ez da posible.

Ipar Euskal Herrian aspaldi heldu zioten beren bideari, Hegoaldeko eraginetatik apartean. Espainiaren menpeko nazioetan jarrera kolonialena izan duenak ere lotsarik gabe egin dio aurre gehiengo osoa hizkuntzaren gainbeheran erabili gura duen gobernuari. Eta gu? Begira eta zain.